Project.
Queer Hier

Datum.
aug 2023 - maart 2024

Makers.
Jade Hermans (zij/haar)
Neander Giljam (die/hen/hun)
Yumi Maes (die/diens)

Denkers.
Sam Thomassen (hen/hun, die/hun)
Kiki Lennaerts (zij/haar)
Fleur van Leeuwen (zij/haar)

Partners.
Utrecht Queer Culture Festival, Utrecht Marketing 
(Queer Culturele Zondag), Bibliotheek Utrecht, 
PANN, TivoliVredenburg

Mogelijk gemaakt door.
Cultuur Innovatiefonds Provincie Utrecht, 
Elise de Leede, WIP 


Alhoewel er ieder jaar stappen worden gezet om het dagelijks leven van queer individuen te verbeteren, is het in Nederland helaas nog niet veilig om queer te zijn in de openbare ruimte. Zo werd een van de Nederlandse bekendste drag queens, Envy Peru, op 12 juli 2023 aangevallen en bedreigd in de bus in Amsterdam. Ander voorbeeld: 3 oktober 2023 werd de LHBTIQA+-vlag aangebracht op de Lange Viestraat in Utrecht. Hoewel er veel enthousiaste reacties waren op het ontwerp,  reageerden mensen ook negatief op het nieuws en, net als bij veel andere regenboogpaden, lopen sommige mensen met een boogje om de oversteekplaats heen, omdat ze niet geassocieerd willen worden met deze mooie gemeenschap. Nederland daalde daarbij onlangs op de Europese index van landen waar LHBTIQA-mensenrechten goed geregeld zijn naar een veertiende plek. Het is duidelijk nog niet mogelijk om in Nederland als queer persoon jezelf te zijn in de openbare ruimte en uitingen van (micro-)agressie vinden dagelijks plaats. Queer hier? Niet altijd...

Queer Hier is een interdisciplinair artistiek onderzoek naar de veiligheid en acceptatie van queer individuen in de publieke ruimte. Hoe zet je de ervaringen van jezelf en anderen om in een toegankelijke interventie? Hoe draag je bij aan een kritisch gesprek, zet je een positieve beweging in gang? 

De deelnemers werkten samen in duo’s en verwerkten hun opgedane inzichten in drie spetterende queer interventies. Daarmee brengen makers Fleur van Leeuwen, Jade Hermans, Neander Giljam en denkers Kiki Lennaerts en Sam Thomassen thema’s als queer (on)veiligheid, verschillende identiteiten en de tijdelijkheid van queer ruimtes onder de aandacht.

In het werk Queer Thuiskomen stelden maker Jade Hermans en denker Fleur van Leeuwen zichzelf de vragen waar kan je queer thuiskomen, en waar zijn al die queer plekken van vroeger gebleven? Aan de hand van archiefmateriaal hebben ze een interactieve woonkamer ontworpen waarbinnen je de queer geschiedenis van Utrecht ontdekt. De interventie vond plaats in Het Utrechts Archief.






In Take a Spin doorbreken maker Neander Giljam en denker Kiki Lennaerts middels een eigen ontworpen rad van fortuin het hokjesdenken.  Dit rad presenteert het spectrum van queer identiteiten; genders en seksualiteiten die allemaal onderdeel uitmaken van de queer community. In de bibliotheek op de Neude werden mensen geconfronteerd met hun eigen stereotype aannames over queer identiteiten. Tijdens de interventie leerden bezoekers over de betekenissen en geleefde ervaringen die bij de verschillende identiteiten horen en dachten zij mee met de makers, buiten de hokjes die heersend zijn in de samenleving.


De interventie genaamd Fooling Around van maker Yumi Maes en denker Fleur van Leeuwen baseert zich op de tarotkaart The Fool. The Fool staat symbool voor een nieuw begin, met een open hart en speelse houding. Daarnaast staat het voor  experimenteren, transformeren en het nemen van een sprong in een onzekere toekomst. Hij werd neergezet als een queersymbool dat binaire tegenstellingen doorbrak, zoals man/vrouw en emotie/rede. In de interventie werden de deelnemers aangemoedigd hun innerlijke dwaas te omarmen en de kracht te ontdekken in het leven buiten de maatschappelijke normen. Dit werd gedaan tijdens een uitgaansavond van PANN in de Tivoli Vredenburg. Tijdens deze avond konden mensen zich in een ruimte onder begeleiding van de maker en denker transformeren tot hun innerlijke fool.